Globalny rynek czekolady rośnie — w 2017 r.  został wyceniony na 103 mld dolarów. Szacuje się, że będzie rósł o około 7% rocznie, czyli do 2024 r. osiągnie 162 mld dolarów¹. Skoro sektor czekoladowy tak prężnie się rozwija, jak to możliwe, że większość osób uprawiających kakao żyje w biedzie? W jaki sposób producenci wytwarzający czekoladę na zasadzie transparent trade i direct trade wpływają na poprawę warunków panujących na plantacjach kakao? Odpowiedzi w tekście:  

Wyzysk i nadużycia

Zarobki rolników niewystarczające na życie to tylko jeden z obszarów związany z produkcją kakao, w którym dochodzi do nadużyć. Na plantacjach wciąż łamane są prawa człowieka i prawa pracownicze. Przemysłowe uprawy mają negatywny wpływ na środowisko. 

Co wpływa na niskie zarobki ludzi uprawiających kakao? Z jednej strony niestabilna rynkowa cena kakao. Z drugiej, na rynku dominuje niewielka grupa firm produkujących i dystrybuujących kakao i czekoladę. Duzi gracze nie mogą poszczycić się zrównoważonymi praktykami. Obniżają ceny surowca, zdobywają kakao po tak niskich cenach, że często nie wystarczają rolnikom na pokrycie kosztów produkcji².

Z rąk do rąk czyli direct trade

Po przeciwnym biegunie od wiodących producentów produktów masowych na coraz szerszą skalę działają właściciele rzemieślniczych zakładów produkujących czekoladę od ziarna do tabliczki (bean to bar). Wybierając surowiec, nie kierują się najniższą ceną, wręcz przeciwnie, są gotowi zapłacić więcej, aby dostać ziarno odpowiadające na ich potrzeby. Zwracają uwagę na każdy aspekt w procesie produkcji, na warunki, w jakich kakao rośnie i jakie towarzyszą pracownikom na plantacjach. Aby móc realnie ocenić jakość, rzemieślnicy rezygnują z pośredników i nawiązują bezpośrednie kontakty z producentami kakao. Taka praktyka to direct trade, czyli handel oparty na bezpośredniej relacji z rolnikami. Dzięki bezpośredniej relacji obie strony odnoszą korzyść.

Rzemieślnicy mają wgląd w cały proces produkcji ziarna, a rolnicy dostają lepsze wynagrodzenie. Przestają być też anonimowi w łańcuchu dostaw. Współpraca producentów czekolady i rolników na wszystkich etapach produkcji kakao, od zbiorów, przez suszenie i fermentację, pozwala kształtować smak ziaren i w efekcie najlepszą w smaku czekoladę.

Transparent trade

Czyli przejrzystość handlu to praktyka polegająca na mierzeniu i dostarczaniu jasnych danych z każdej transakcji i działania w całym łańcuchu dostaw i produkcji. Dzięki temu możemy poznać pełną historię stojącą za produktem. Przejrzysty handel sprzyja dbaniu o jakość warunków pracy, płacy i produktów. Jest też fundamentem w budowaniu autentycznych, długoterminowych i odpowiedzialnych relacji opartych na zaufaniu i szacunku. To kluczowe w walce o poprawę sytuacji u podstaw światowego rynku czekolady. Jak to działa w praktyce, można zobaczyć np. na stronie Uncommon Cacao firmy eksportującej kakao w Belize i Gwatemali.

Za wyższą jakością idzie wyższa cena

Jeżeli chcesz jeść lepszą, zdrowszą i bardziej zrównoważoną czekoladę warto wydać parę złotych więcej i kupić tabliczkę, która powstała w kontrolowanych warunkach z wysokiej jakości kakao. Za niską ceną prawdopodobnie stoi niska jakość. Poprzez świadome wybory i zakupy możemy okazywać wsparcie dla producentów czekolady w zrównoważonych i etycznych praktykach.

Jako konsumentka sporej ilości kakao i czekolady nie wyobrażam sobie sięgać po produkty, które są źródłem cierpienia innych ludzi. Jakość warunków pracy rolników uprawiających kakao i wpływ plantacji na środowisko obok jakości surowca są dla mnie kluczowym składnikiem dobrej czekolady. Wybieram produkty, które przejrzyście informują o polityce marki. Dlatego najczęściej sięgam po czekolady rzemieślnicze. A Ty, na co zwracasz uwagę kupując czekoladę?