Wiesz, że kakao jest jednym z tych pokarmów, które potrafią utrzymać nasze ciało i mózg w dobrej formie? Już starożytni konsumenci kakao określali je jako „napój bogów”. Kakao w pełnowartościowej formie, czyli nasion owocu kakaowca lub nieodtłuszczonej pasty, to niepowtarzalna kompozycja składników odżywczych i psychoaktywnych, które odżywiają nasze ciało wielopoziomowo.

Kakao — odżywczy super drink 

Ziarno kakao zawiera ponad 500 różnych substancji chemicznych. Jest pełne witamin i mikroelementów:

• trzy kluczowe minerały to magnez, potas i fosfor. Wspomagają układ nerwowy i mięśniowy, wzmacniając go i pomagając w rozluźnianiu napięć. Obecność wapnia i fosforu sprawia, że kakao ma właściwości przeciwpróchnicze.

• w kakao znajdziemy pierwiastki śladowe: miedź wspierającą porost włosów i paznokci; cynk wspomagający gojenie się ran; selen, który wraz z witaminą E i manganem poprawia stan skóry; fluor, potrzebny do prawidłowego wzrostu kości u dzieci, bor dobry dla stawów. W kakao znajduje się także żelazo, potrzebne w diecie, aby uniknąć anemii. Czekolada nie powinna być jednak używana jako źródła żelaza, ponieważ zawartość kwasu fitynowego w kakao powoduje spadek przyswajalności żelaza o ok. 70%. Kwas fitynowy ma zdolność wiązania się z cząsteczkami żelaza, dlatego posiłek bogaty w żelazo warto zjeść 2-3 h po spożyciu kakao¹.

• Witaminy: A, E, C i z grupy B, w tym witamina B9, czyli kwas foliowy².

Kakao dostarcza białka i tłuszczy. Ziarno kakao składa się w 40-60% z tłuszczu kakaowego. Masło kakaowe składa się z pojedynczego trójglicerydu, w skład którego wchodzą 3 kwasy tłuszczowe: palmitynowy, oleinowy i stearynowy. Są to kwasy tłuszczowe mające pozytywny wpływ na „dobry cholesterol” (HDL), który chroni układ krążenia³. Kakao ma także wysoką zawartość błonnika pokarmowego.

Co więcej, surowe ziarno kakao to jedno z najlepszych naturalnych źródeł antyoksydantów i polifenoli. Flawanole i flawonoidy zidentyfikowane w kakao: katechina, epikatechina i kwercetyna, zwiększają żywotność komórek, wspomagają odporność. Resweratrol, „polifenol długowieczności”, spowalnia proces starzenia się, ma ochronny wpływ na serce, zapobiega nadciśnieniu i wspiera profilaktykę antynowotworową⁴.

Co i jak działa w kakao

W naturalnym, nieodtłuszczonym kakao poza zdrowymi składnikami odżywczymi występują też związki bioaktywne, czyli wpływające na nasze ciało. Pośród substancji pożytecznych dla zdrowia i dobrego samopoczucia wymienia się kilka najważniejszych:

ANANDAMID — neuroprzekaźnik, należący do układu endokannabinoidowego. Nazwa pochodzi z sanskrytu od słowa ananda — błogość, dlatego bywa nazywany „molekułą błogości”.

• Jest produkowany w ciele w odpowiedzi na wysiłek fizyczny i technik „pracy z ciałem” np. masaż⁵. „Z zewnątrz” jest dostępny tylko w kakao⁶. Działanie:
• wpływa emocje i nastrój — daje uczucie błogości, bycia szczęśliwym i zrelaksowanym,
• wspiera w nauce i kreatywnej pracy — poprawia funkcje poznawcze tj. zdolność uczenia się, pamięć, skupienie i koncentracja,
• ma korzystny wpływ na łaknienie i metabolizm — pomaga kontrolować apetyt,
• łagodzi ból i napięcia, uspokaja, pomaga zrelaksować się i wyciszyć.

FENYLOETYLOAMINA — nazywana także PEA, to alkaloid wytwarzany przez ludzki organizm. Pobudza w mózgu neurony zaangażowane w tzw. ośrodek przyjemności. Aktywacja tego ośrodka daje poczucie radosnego podekscytowania, stąd PEA bywa nazywana „czekoladową amfetaminą”. Działanie:

• pobudza organizm do produkcji β-endorfin, „molekuł emocji, szczęścia i miłości”, odpowiadających m.in. za odczuwanie przyjemności oraz pobudzenia, także seksualnego. Jej poziom podnosi się, kiedy się zakochujemy.
• jest nazywana „naturalnym dopingiem dla mózgu”⁷, pobudza działanie dopaminy, odpowiadającej za poziom motywacji i energii do działania⁸.
• wydzielamy ją endogennie podczas snu i wysiłku fizycznego, stąd pojęcie „euforia biegacza” określające stan szczęścia, jaki sportowcy odczuwają podczas treningu.
• kiedy jest jej za mało w mózgu, może pojawić się zmęczenie, depresja czy stan letargu.

SALSOLINOL — kolejny alkaloid występujący w dużej ilości w kakao. Odpowiada za wzrost fenyloetyloaminy do tego stopnia, że uznaje się go za antydepresant⁹.

TEOBROMINA — usprawnia przepływ krwi w organizmie, działa pobudzająco, podsyca serce do pracy, rozszerza naczynia krwionośne i komórki naszego ciała stają się bardziej ukrwione i dotlenione. Po spożyciu produktu bogatego w kakao „czujesz, jak tętni w Tobie życie”. W przeciwieństwie do kofeiny nie podnosi ciśnienia i nie wywołuje nieregularnego rytmu serca. Przyśpiesza regenerację organizmu zarówno po wysiłku intelektualnym, jak i fizycznym. Wspomaga także w relaksacji i ułatwia zasypianie. Bierze udział w dobrym przepływie tlenu podczas snu.

TEOFILINA — alkaloid, będący substancją aktywną w liściach herbaty, kawy, guarany i w małych ilościach w kakao. Powoduje rozszerzenie się oskrzeli i wzmacnia mięśnie oddechowe. Te właściwości teofiliny są stosowane w leczeniu przewlekłego zapalenia oskrzeli i astmy.

KOFEINA — działa pobudzająco na ośrodkowy system nerwowy i układ sercowo-naczyniowy. Razem z teobrominą ma wpływ na obniżanie poziomu zmęczenia i poprawę skupienia. Kakao i napoje czekoladowe zawierają 4-5 mg kofeiny na filiżankę¹º. W zależności od gatunku kakao zawartość kofeiny występuje w różnej ilości, niektóre gatunki zawierają jej śladową ilość np. Keith’s Cacao zawiera mniej kofeiny niż kawa bezkofeinowa.

 

AMINOKWASY — tryptofan, tyramina, serotonina — podnoszą samopoczucie, dają poczucie błogości i zadowolenia.

• TYRAMINA — rozszerza naczynia krwionośne,
• TRYPTOFAN — łagodzi stres, działa uspokajająco i poprawia nastrój,
• SEROTONINA — neuroprzekaźnik, nazywany „hormonem szczęścia”. Odpowiada za dobre samopoczucie i sen. Jej podwyższony poziom działa antydepresyjnie, wspiera w redukcji stresu i daje uczucie błogości. Serotonina w nocy przekształcana jest w melatoninę, substancję niezbędną do zaśnięcia. Wyższy poziom serotoniny wpływa korzystnie na libido¹¹. Potrzebujemy jej by utrzymać dobry nastrój i chęć do nauki. 

 

Ta zdrowa mieszanka substancji, witamin i mikroelementów sprawia, że ziarno kakao to prawdziwy odżywczy koktajl dla ciała i mózgu! Jeżeli podoba Ci się to i chcesz wprowadzić kakao do swojej codziennej diety, zwróć uwagę, że większość badań mówiących o prozdrowotnym wpływie czekolady dotyczy ziarna kakao, nie słodyczy czekoladowych. Źródłem zdrowia w czekoladzie są składniki naturalnie występujące w kakao, a nie „ekstrasy” dodawane przez producentów słodyczy. Sięgaj po naturalne i jak najmniej przetworzone produkty — świetnie sprawdzi się ziarno kakao, nibsy, naturalna pasta kakaowa lub wysokiej jakości ciemna czekolada. 

Jeżeli chcesz poczytać więcej o prozdrowotnych właściwościach kakao, może zainteresować Cię wpis: 10 właściwości kakao dobrych dla ciała i mózgu.